Wandelen langs de Belgische kust

De meningen over de Belgische kust lopen nogal uiteen. Zo las ik een deprimerend stuk waarin gesteld werd dat het ongetwijfeld één van de meest onaantrekkelijke kusten van heel Europa is, met name vanwege de foeilelijke appartementencomplexen en promenades. De hoofdredacteur van een Belgische lifestyle magazine spreekt echter vol enthousiasme over ruime zandstranden en duinen met levendige kuststeden.

Ook is men niet eenduidig over de lengte. Als ik een kustwandeling uitstippel als verrassingsweekend voor echtgenoot, ga ik uit van 60 kilometer en niet de 72 die het in de praktijk blijkt te zijn.

Ambitie
Hoewel 30 kilometer per dag zeer ambitieus (en volgens vriendinnen volkomen irrealistisch) is voor mijn ongetrainde lijf, lijkt het mij haalbaar. Echtgenoot heeft vaker deze afstand langs de Nederlandse kust gelopen en ik wil België graag in één weekend aftikken. Daarnaast heb ik net professionele hardloopschoenen gekocht en in geval van nood is er ook altijd nog de kustlijn, de tram die in tweeëneenhalf uur het gehele tracé van Knokke naar De Panne aflegt.

Aandachtspunten
Wij zullen dat dus te voet in twee dagen doen, met een overnachting in Oostende, halverwege de route. Aandachtspunten zijn de havens van Blankenbergen, Oostende en Nieuwpoort, waarbij de afwezigheid van een veerpont een flink stuk extra wandelen betekent. Over het getij maak ik mij op voorhand niet druk, ook bij vloed zal er toch wel een stuk begaanbaar strand overblijven?

Strak programma
Lijkt mij half tien een prima start voor ons wandelprogramma (we zijn tenslotte dit weekend kinderloos), echtgenoot is als ervaren en vooral enthousiaste kustwandelaar van mening dat de uurtjes in de vroege ochtend goud zijn. Dus starten wij zaterdagochtend klokslag acht uur onze tocht. Te beginnen over de Zeedijk (het is bijna altijd de Zeedijk in België), waar we al snel één van de vele bordjes van de Kust Fietsroute tegenkomen. Deze genummerde knooppunten zullen ons de rest van de tijd richting blijven geven, afgewisseld met die van de Kust Wandelroute.

Asfalt en standkarren
De eerste kilometers leiden ons via een weinig inspirerende weg om de grote haven van Zeebrugge heen, om uit te komen op een boulevard waar de stilte hoorbaar is. Op het strand zijn verweerde witte strandhuisjes op ogenschijnlijk willekeurige wijze neergezet. We zullen ze de gehele weg tegenkomen, soms in oude stijl, met fris geschilderde strepen, vaak in nogal vervallen staat.

Hoogbouw en villa’s
De boulevard zelf is dus verlaten, op een enkele hondenuitlater en hardloper na. De meeste toeristenshops in de plint van de inderdaad foeilelijke appartementencomplexen aan onze linkerzijde zijn dicht, evenals de meeste eetgelegenheden. We laten de boulevard al snel achter ons en lopen tegen wellicht wel de grootste verrassing van het weekend aan. Grote villa´s in oude stijl staan op een rijtje langs een wandelpad dat parallel loopt aan het strand. Ondanks de graafwerkzaaheden die zich daar in de verte afspelen, is de ligging prachtig; hier zou ik zo kunnen wonen.

Croissants en de veerboot
Het eind van het wandelpad leidt ons via de duinen, het strand op tot Blankeberge, ooit een klein vissersdorp, inmiddels één van de meest populaire badplaatsen aan de Belgische kust. We hebben inmiddels ruim 2 uur gelopen en dus is het de hoogste tijd voor koffie en iets lekkers bij één van die typische Belgische bakkers waar wij Nederlanders nog wat van kunnen leren. Met een met room gevulde croissant in onze hand gaan wij vol goede moed opzoek naar een veerboot, zodat wij niet genoodzaakt zijn om de haven heen te lopen. We hebben geluk, voor 1 euro per persoon brengt een weinig spraakzame heen- en weerman ons in minder dan vijf minuten naar de overkant.

Explosief
We vervolgen onze weg via Wenduine, waar een groot bord aan de rand van het strand ons bericht over het ruimen van conventionele en toxische explosieven langs de stranden van de Vlaamse kust. Even later wordt deze toch wat zorgwekkende activiteit bevestigd door een ander bord waarop duidelijk een bom staat afgebeeld. Weer eens wat anders dan de ‘verboden voor honden bordjes.’

We lunchen in De Haan, de enige badplaats met een boulevard zonder sombere hoogbouw en daarmee direct een stuk aantrekkelijker.

Mul zand en blote piemels
Met de buik weer gevuld, lopen we via het strand naar Oostende, het eindpunt van de eerste dag. De vloed jaagt ons dicht tegen de lage duinen aan, waar het zand mul is en het wandelen zwaar. Het is een opvallend lang stukje onbebouwd strand voor Belgische begrippen, waarbij we ter hoogte van Bredene tot onze verrassing een stuk naaktstrand aantreffen (het enige in België, lees ik achteraf). Het biedt weer afwisseling van uitzicht (en daarmee afleiding van mijn inmiddels pijnlijke heupen), maar toch ben ik blij wanneer we de haven bereiken. En helemaal als ook hier een veerboot ons naar de overkant brengt.

Koningin der Badsteden
Oostende is de enige stad aan de Belgische kust en kreeg in de vorige eeuw dan ook niet voor niets de naam Koningin der Badsteden. De boulevard is een stuk groter dan die van Scheveningen, maar het toeristische sfeertje is vergelijkbaar.

Aandachtspunt voor degenen die gezellig op het strand willen eten: in een Belgische strandtent dineert men niet. Wie honger heeft, gaat naar één van de tentjes op de boulevard of zoekt een betere kwaliteit op in de achterliggende straten. Wij eten die avond in het populaire Den Artiest, waar vlees en vis vers van de grill worden bereid.

Vervlogen tijden
De volgende ochtend staan we alweer om kwart over acht buiten de hoteldeur, stram in de benen en heupen, maar vol goede moed. We lopen langs de Koninklijke Gaanderijen, gebouwd aan het begin van de vorige eeuw in opdracht van koning Leopold II. Deze wandelgalerij diende als beschutte passage naar de renbaan voor de koning en zijn hoge gasten en is nog steeds de moeite van een bezoek waard.

Kusttram en bunkers
Dat geldt niet voor de kustroute naar Middelkerke, waarbij de kusttram ons om het kwartier vrolijk passeert. De oude bunkers en observatieposten in de duinen links van ons zijn een welkome afleiding op de deprimerende asfaltweg die wij volgen. Ze horen bij één van de best bewaarde delen van de Duitse verdedigingslinie ‘Atlantikwall’ uit de Tweede Wereldoorlog, tegenwoordig een openluchtmuseum.

Aan onze rechterkant ligt het brede strand laag onder ons. De zwarte streep van wier vlak bij de dijk waarop wij lopen, geeft een duidelijk idee hoe dicht de zee bij vloed het land bereikt. Ik vind het typerend voor een groot deel van de Belgische kust, waarbij het strand niet meer is dan een klein stuk land dat door de zee twee keer per dag wordt ingenomen.

Verboden te zwemmen
Het verklaart ook het in eerste instantie verbazingwekkende feit dat er bijna nergens gezwommen mag worden. Leg dat je Nederlandse kind maar eens uit! Ter compensatie hiervan bieden de meeste badplaatsen skeltervertier aan op de boulevard en zijn er tussen de strandtenten goed verzorgde outdoor klim- en klauteropstellingen geplaatst, tot en met luchtkussens en trampolines aan toe.

Schietoefeningen
Na Middelkerke volgen we de weg over het strand richting Nieuwpoort. Wederom valt ons oog op een waarschuwingsbord, deze keer met de boodschap dat bij een rode vlag niet verder gewandeld kan worden wegens schietoefeningen. De rode vlag is nergens te bekennen, dus lopen wij gestaag door. Ook bij Nieuwpoort zijn de goden ons goedgezind en kunnen wij mee met de veerboot.

Koninginnenhap en zuur vlees
We hebben inmiddels ruim vier uur gelopen en dus is het de hoogste tijd voor de lunch. Niet op de toeristische boulevard, maar een eindje verderop ter hoogte van Oostduinkerke, bij een typisch Vlaams de-tijd-heeft-hier-stil-gestaan restaurant.

De laatste loodjes
De laatste dertien kilometer zijn uiteraard het zwaarst, zeker als al snel blijkt dat we het grootste gedeelte over het strand dienen af te leggen, willen we het kustgevoel behouden. Het is wederom vloed en dus lopen we over een smalle strook mul zand met links van ons de inmiddels bekende lage en vooral ook zeer smalle Belgische duinen.

Om vier uur strompel ik de boulevard van De Panne op, opzoek naar mijn welverdiende biertje. Moe, maar voldaan, want we hebben het gehaald. Een kwartier later begint het te regenen.

Ook zin om een wandeling langs de Belgische kust te maken?
Dan kan je deze informatie goed gebruiken:

Route
Volg de kunstwandelroute. Eenvoudiger kan het niet, zeker als je van te voren de app download of een kaartbrochure aanschaft (wat ik natuurlijk niet had gedaan).

Als je de gehele route zo dicht mogelijk langs de kust wilt lopen, leg je zo´n 72 km af. Wij liepen dit in twee dagen met zeven uur effectieve wandeltijd (gemiddeld 5 km per uur). Dat is best pittig als je niet regelmatig loopt en vraagt om vroeg opstaan.

Terug neem je voor 3 euro per persoon de De Kustlijn, die je in tweeëneenhalf uur van De Panne weer naar Knokke brengt.

Veerboten
De oversteek bij Blankenberge is aan de kop van de haven, ter hoogte van de vuurtoren. Het is een kleine boot, die je in het hoogseizoen elke dag van de week overzet, maar in het laagseizoen alleen in het weekend. Kosten 1 euro per persoon. Bij Oostende en Nieuwpoort loop je het havengebied op en volg je de bordjes. De boot is groot en in beide gevallen een gratis service van de stad.

Slapen
Wij logeerden in Hotel Léopold, een prima hotel, met helaas wel een te lage waterdruk op de vijfde etage. De Starbucks koffie maakt wel wat goed.

Een alternatief dat ik tijdens de wandeltocht ontdekte, is Thermae Palace Hotel, ter hoogte van De Koninklijke Gaanderijen. Het hotel is gevestigd in het voormalig badenpaleis (kuuroord) uit de glorietijd van Oostende en heeft heden ten dage nog steeds sauna faciliteiten. Best lekker na een lange wandeldag.