Iedereen is van de wereld

Het is woensdag, de dag dat ik mijn blog voor de MamaCompany schrijf.
Ik heb genoeg onderwerpen, maar wat kies je in het harde licht van de aanslagen in Parijs?

Ja Jochem Meyer, ik ben het met je eens dat we het Sinterklaasfeest met onze kinderen moeten vieren, maar een blog hierover voelt voor mij op dit moment te frivool.

Wat er momenteel gebeurt, is onbegrijpelijk, omdat het zo ver afstaat van mijn eigen normen en waarden. En toch probeer ik het te begrijpen, omdat de wereld aan het veranderen is en het belangrijk is te weten waar het echt om gaat.

Hoe ga ik om met de media-overload?
Dat is nog best lastig en niet alleen door de complexiteit van het onderwerp. We leven in een tijd waarin de media niet meer alleen beheerst wordt door een relatief kleine groep journalisten, maar ook door mensen zoals jij en ik. Mensen met een mening die ze uiten op social media en in blogs. Het is goed dat dit kan, maar soms ook verwarrend.

Zo is er de verontwaardiging over de wereldwijde aandacht die Parijs nu krijgt, terwijl andere landen buiten Europa ook al jaren te maken hebben met aanslagen. Een tweet van Jack Jones hierover wordt meer dan 50.000 keer geretweet. Dan stuit ik op een verontwaardigd artikel van de Engelse journalist Martin Bellam. Hij schrijft dat er wel degelijk media aandacht naar deze aanslagen uitgaat, maar dat dit simpelweg veel minder gelezen wordt. Hopelijk is Parijs een wake-up call voor iedereen, denk ik.

Wat is waar en wat is de waarheid?
Wat mij echter het meest bijblijft uit zijn verhaal is dat de foto bij de populaire tweet van Jack Jones negen jaar oud blijkt te zijn. Ik besef mij hoe makkelijk beeldvorming werkt. In het geval van de Jack Jones tweet lijkt mij dit niet schadelijk. De foto is dan wel niet van de daadwerkelijke aanslag, het illustreert wel wat er vorige week gebeurd is. Maar wat als dit niet het geval is? We zien een beeld, scannen een tekst en trekken onze eigen conclusies, gebaseerd op onze kennis, vooroordelen, achtergrond en angsten. En als het ons aanspreekt, delen we het.

Dat geldt niet alleen voor wat we uit de media halen, maar evengoed voor wat er om ons heen gebeurt. De net iets te drukke man in de tram, de wel heel grote tas van onze medereiziger, we zien het en vinden er iets van. Stigmatisering ligt hierbij dicht op de loer, zeker als angst, woede of haat onze grootste drijfveer wordt.

Na de aanslagen in Parijs werd er een Egyptisch paspoort in Stade de France gevonden. Dat moest wel van één van de terroristen zijn. Niets blijkt minder waar, het paspoort is van een slachtoffer, die toevallig van voetbal houdt en met zijn moeder in Parijs is omdat zijn broer een medische ingreep moet ondergaan. Voor het hele verhaal hierover verwijs ik graag naar het artikel van Gert van Langendonck in het NRC.

Wat moet ik geloven?
Dat de aanslagen in Parijs minder heftig zouden zijn verlopen als de burgers zelf een pistool hadden gehad, zoals Donald Trump beweert, gaat er bij mij niet in.

Dat de aanslagen in Parijs betekenen dat we onze grenzen moeten sluiten, zoals Geert Wilders twitterde, vind ik kortzichtig.

De woorden van President Hollande worden vergeleken met die van George W. Bush, toen deze na 11 september de war on terror lanceerde. Frankrijk radicaliseert en ook onze eigen premier Rutte heeft IS de oorlog verklaard. We weten allemaal ook dat de oorlog in Afganistan en Irak niet het beloofde succes heeft gebracht.

Waar doen we goed aan?
Een artikel van antiterreurexpert Peter Knoope triggert mij.  ‘Een groot deel van de wereld haat ons,´zegt hij. ´Wat wij vooruitgang vinden, vinden zij neokoloniaal.’ En even verderop stelt hij ´…we wéten dat leiders afzetten strategisch niet zo verstandig is. Een terroristische organisatie is als een piramide. Als je de top eraf haalt, wordt hij vervangen door agressievere mensen….Het is strategisch verstandiger om het draagvlak weg te nemen.´ Niet alleen het fenomeen bestrijden, maar de bodem eruit slaan. Het is een intrigerend artikel, waarin Knoope de Westerse moderniseringsgedachte aan de kaak stelt.

Het laatste woord over de huidige situatie is nog lang niet gezegd en ook een oplossing ligt voorlopig niet voor de hand. Wat we wel in de hand hebben, is hoe jij en ik er mee omgaan.

* ‘Iedereen is van de wereld’ is de titel van een lied van The Scene, de foto bovenaan dit artikel is afkomstig uit de Love has no labels campagne

Wil je de huidige situatie ook beter begrijpen?

Aan onderstaande artikelen heb ik zelf veel gehad:

• Tien vragen over Syrië die je niet durfde te stellen (NRC)
• Zeven vragen en antwoorden die je de aanslagen in Parijs een beetje helpen begrijpen (De Correspondent)
• Hoe heeft Islamitische Staat (IS) zichzelf georganiseerd? (NRC)
• Waarom Beiroet geen wereldnieuws is en Parijs wel (NRC)
• De geschiedenis leert, beantwoord terreur niet met oorlogstaal (De Correspondent)
• Terrorisme expert Knoope: een groot deel van de wereld haat ons (Knack.be)
• U bent erin getuimeld, met open ogen nog wel, Monsieur le Président (deRedactie.be)
• Parijs blijft leven (Vrij Nederland)
• Met kinderen praten over de aanslagen in Parijs (Mijn gouden traan)
• Kinderen en oorlog in de sociale media (brochure Kennisnet)

Deze blog is ook gepubliceerd op de website van De MamaCompany